Trẻ xanh xao, thấp còi, nhẹ cân là một trong những dấu hiệu cho thấy cơ thể trẻ đang “cảnh báo” vì thiếu sắt. Nếu bố mẹ không nhận biết và bổ sung kịp thời tình trạng này sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ.
Đừng để con thiếu Sắt vì sự chủ quan của ba mẹ
Theo nghiên cứu, cơ thể trẻ cần lượng sắt cao gấp 9 lần so với cơ thể người trưởng thành (tính theo trọng lượng cơ thể).
Thế nhưng, ba mẹ thường hay có suy nghĩ: thấy con có biểu hiện xanh xao, thấp còi, nhẹ cân mới nghi ngờ thiếu sắt hoặc đi xét nghiệm thấy thiếu mới bổ sung. Nhưng đợi đến giai đoạn này thì con đã bị thiếu sắt trong thời gian dài.
Thực trạng thiếu hụt vi chất sắt ở trẻ em Việt Nam vẫn được xem là “nạn đói tiềm ẩn”. Theo thống kê từ viện Dinh dưỡng Quốc Gia năm 2019-2020, trẻ em trong độ tuổi dưới 5 tuổi cứ 3 trẻ sẽ có 1 trẻ thiếu sắt.
Nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu sắt:
– Chế độ ăn uống: Trẻ uống quá nhiều sữa, thiếu thức ăn nguồn gốc động vật, ăn bột, đồ xay nhuyễn trong thời gian dài
– Do bệnh lý: bị mất sắt, cơ thể hấp thu kém…
– Do nhu cầu sắt cao: tốc độ tăng trưởng nhanh (giai đoạn tập đi, giai đoạn dậy thì); trẻ sinh non; sinh nhẹ cân, trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn
Với trẻ sinh đủ tháng, có lượng sắt dự trữ trong cơ thể, việc bú mẹ hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu của bé trong 6 tháng đầu. Nhưng với trẻ sinh non, thiếu tháng do hàm lượng sắt dự trữ trong cơ thể không có nên việc bú mẹ chỉ đáp ứng một lượng nhỏ nhu cầu cơ thể.
Trong ba nguyên nhân kể trên thì nguyên nhân hay gặp nhất là tốc độ tăng trưởng nhanh do chế độ ăn của trẻ thiếu chất sắt.
Thiếu máu thiếu sắt ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe của trẻ?
Nếu tình trạng thiếu sắt kéo dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển về thể lực lẫn trí tuệ của trẻ.
Bởi sắt chính là nguyên liệu để sản xuất ra hồng cầu, mang oxy đến các cơ quan quan trọng trên cơ thể, trong đó có não. Sắt còn tham gia tham gia cấu tạo neuron thần kinh mới, tham gia quá trình dẫn truyền Xynap thần kinh.
Việc thiếu sắt sẽ làm giảm lượng chất sắt dự trữ trong não, tác động không tốt đến tế bào thần kinh, gây ảnh hưởng đến khả năng học hành. Vì thế, thiếu sắt gây ảnh hưởng đến não bộ của trẻ, khiến trẻ mệt mỏi, giảm tập trung, hay ngủ gật, học bài khó nhớ và mau quên.
Ở nghiên cứu của Gs. Leyla Agaoglu – Khoa Nhi, Đại học Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết trẻ thiếu máu do thiếu sắt có điểm số IQ trung bình thấp hơn 12,9 điểm so với những trẻ được cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ.
Đồng thời sắt còn tham gia vào quá trình tạo ra tế bào miễn dịch Lympho T. Đây là tế bào giúp chống lại sự tấn công của các tác nhân gây bệnh.
Khi cơ thể trẻ thiếu sắt thì hệ miễn dịch sẽ bị suy giảm, hàng rào bảo vệ trở nên “lỏng lẻo” tạo cơ hội cho virus, vi khuẩn hoành hành và gây bệnh liên tục. Chính vì vậy trẻ bị thiếu sắt thường dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp hơn với trẻ bình thường.
Cách phòng tránh tình trạng thiếu sắt ở trẻ em
Để phòng thiếu sắt cho trẻ em, trước hết cần phòng thiếu máu cho mẹ trong lúc mang thai, vì ngay từ khi còn là bào thai, trẻ đã nhận chất sắt từ người mẹ để phát triển.
Trẻ độ tuổi bú mẹ, được cung cấp “kho dự trữ” sắt dồi dào từ sữa mẹ. Tuy nhiên, lượng sắt sẽ giảm dần khi trẻ lớn lên và bắt đầu ăn dặm. Vì thế, bữa ăn của trẻ cần đủ dinh dưỡng.
Hàng ngày nên cho trẻ ăn các loại thức ăn giàu sắt có nguồn gốc từ động vật như: thịt đỏ, gan, trứng, sữa, tôm, cua, cá, ốc… các loại thực phẩm này cũng là nguồn chứa loại sắt có tỷ lệ hấp thu cao đồng thời cũng là nguồn cung cấp chất đạm rất quan trọng cho trẻ.
Ngoài ra các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật như các loại họ đậu: đậu xanh, đậu đen, lạc và vừng, cùng các loại rau xanh khác.
Muốn sắt hấp thu tốt thì kết hợp cùng các thực phẩm giàu vitamin C như chuối, đu đủ, cam bưởi, dâu tây…
Bên cạnh chế độ ăn, việc tẩy giun định kỳ cho trẻ, quan tâm vệ sinh ăn uống và vệ sinh môi trường để tránh nhiễm giun, đặc biệt là giun móc, giữ một vai trò quan trọng trong phòng chống thiếu sắt ở trẻ em.
Ngoài việc bổ sung sắt bằng thực phẩm, Hội Nhi khoa Hoa Kỳ cũng đã khuyến cáo bổ sung dự phòng sắt cho trẻ từ 4-6 tháng tuổi bằng chế phẩm sắt để đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu cơ thể trẻ.
Fe-max là sản phẩm được nhiều đánh giá cao và hàng triệu mẹ Việt tin dùng.